کد مطلب:14296 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:2

گنجینه پرسمان » احكام

زوجه اي عليه زوج طرح دعوي نموده و ادعا داشته كه در تاريخ 75/12/14 با همسرش ازدواج نموده كه حاصل اين ازدواج يك فرزند پسر مي باشد كه در حدود تاريخ 79/10/13 به دنيا آمده ولي زوج از تاريخ 77/8/9زندگي مشترك راترك و فقط گاهي به منزل مراجعت مي نمود لذا تقاضاي نفقه و تعيين تكليف خود را نموده است و از طرفي زوج با طرح دعواي متقابل ادعاي نموده در حالي كه زوجه بيش از يك سال قبل از حاملگي ترك فراش كرده مدعي است كه فرزندي كه به دنيا آمده منتسب به من است در حالي كه يقين دارم هيچ گونه مجامعتي درمدت مذكور در بين نبوده است لذا تقاضاي نفي ولد از طريق معرفي به پزشكي قانوني و اجراي مراسم لعان رانموده است كه در اين مورد چند مسأله پيش آمده خواهشمند به اين مسائل پاسخ دهيد.
1 . الف . آيا با توجه به اين كه در قانون مدني و ساير قوانين مدون اين جانب به اين موضوع دسترسي پيدانكردم آيا از نظر شرع مقدس مورد مذكور از موارد لعان هست يا خير و اصولا لعان در چه مواردي مصداق پيدامي كند؟
ب . با توجه به مسأله (11) كتاب اللعان از تحرير الوسيله حضرت امام (ره ) كه فرموده است : لايقع اللعان الاعند الحاكم الشرعي و... . آيا اين جانب كه ابلاغ قضايي از طرف رئيس محترم قوه قضاييه حضرت آيت الله شاهرودي به عنوان رئيس شعبه دارم مجاز به رسيدگي و اجراي مراسم لعان هستم يا خير؟
ج . در مورد ادعاي نفي ولد از جانب زوج كه گفته است به طريق ممكن اعم از معرفي به پزشكي قانوني واجراي مراسم لعان به نفي ولد رسيدگي شود، آيا نفي ولد فقط ازطريق لعان انجام مي شود و معرفي به پزشكي قانوني موردي پيدا مي كند يا خير؟
د. آيا به صرف ادعاي زوج به نفي ولد و درخواست اجراي مراسم لعان ، قاضي بايد مراسم لعان را انجام ونفي ولد را ثابت كند يا بايد پيرامون اين كه ولد در فراش زوج بدنيا آمده يا امكان الحاق ولد به پدر تحقيقات لازم را به عمل آورد و در صورت عدم وجود دلايل كافي براي الحاق فرزند به پدر مراسم لعان را انجام دهد؟
ه . آيا پس از اجراي مراسم لعان قاضي بايد حكم به نفي ولد صادر نمايد يا خير؟

الف . مورد لعان در جايي است كه قاعده فراش جاري باشد و شرعا و عرفا امكان الحاق طفل به زوج وجود داشته باشد. به عبارت ديگر، شرايط مقرر در ماده 1158 قانون مدني كه برگرفته از فقه اماميه است موجود باشد، پس در صورتي كه با وجود رابطه زوجيت اصلا دخولي صورت نگرفته باشد، طفل ملحق به زوج نيست و صرف نفي آن از ناحيه زوج كافي است و نيازي به لعان نيست . همچنين در صورتي كه زوجين دردخول و نزديكي اختلاف داشته باشند و زوج مدعي عدم دخول و زوجه مدعي دخول باشد، از ديدگاه فقهاي اماميه قول زوج پذيرفته است و با سوگند زوج بر عدم دخول ، نفي ولد مي شود و نيازي به لعان نيست .
همچنين در صورتي كه زوج بيش از ده ماه غايب بوده يا بيش از ده ماه (اقصي مدت حمل ) از زوجه كناره گيري نموده باشد، در فرض احراز غيبت و در فرض احراز كناره گيري (اعتزال ) اگر زوجه طفلي را متولدنمايد، به زوج ملحق نمي شود و نياز به لعان ندارد; اما در صورتي كه زوج به اصل نزديكي اقرار نمايد ولي مدعي شود كه از زمان آخرين نزديكي تا تولد طفل بيش از ده ماه (يا مثلا دو سال ) گذشته است و زوجه خلاف آن را ادعا كند و مدعي نزديكي در فاصله اي باشد كه الحاق طفل به زوج ممكن باشد، قول زوجه مقدم است وبا سوگند زوجه طفل ملحق به زوج است و نفي ولد جز با لعان ممكن نيست ; بنابراين ، نظر به اين كه جزئيات امور موضوعي پرونده ذكر نشده است تشخيص مسأله و انطباق حكم با مقام محترم دادگاه است و به نظرمي رسد قضيه مطروحه مشمول شق اخير باشد و از موارد لعان محسوب شود، مگر اين كه اعتزال و كناره گيري زوج در فاصله ادعايي 77/8/9 تا 79/10/13 ثابت و احراز شود يا زوجه اعتراف نمايد كه فاصله آخرين نزديكي با تولد طفل بيش از ده ماه بوده است كه در اين صورت طفل ملحق به زوج نيست و صرف نفي ولدتوسط زوج كافي است و نياز به لعان ندارد.
ب . ديدگاه فقهاي اماميه در اين مورد متفاوت است و بسياري از فقهاي عظام مانند امام خميني (ره ) لعان را در صورتي مي دانند كه نزد حاكم شرع و قاضي مجتهد واقع شود; اما بعضي از مراجع معظم مانند آيات عظام فاضل لنكراني و مكارم شيرازي و بهجت (حفظهم الله ) اجراي لعان نزد قاضي ماذون و منصوب را صحيح مي دانند.
ج . بر مبناي فقه اماميه ، در مواردي كه طفل شرعا ملحق به زوج است نفي ولد صرفا از طريق لعان است ونظريه پزشكي قانوني در اين مورد مؤثر نيست مگر آن كه نظر پزشك قانوني به گونه اي باشد كه اصل الحاق رامنتفي سازد مثلا بگويد زوج مجبوب يا فاقد آلت جنسي است.
د . البته قاضي بايد بررسي نمايد كه مورد از مواردي است كه صرف نفي ولد كافي است يا موردي است كه قاعده فراش جاري است و نفي ولد با لعان ممكن نيست ; اما به هر حال ، تحقيق قاضي براي حصول علم به عدم امكان لحوق ولد به زوج لازم نيست .
ه . پس از اجراي مراسم لعان ، ولد نفي مي شود و نياز به حكم قاضي بر نفي ولد نيست .